Bestrijden en voorkomen van overlast en criminaliteit
In het door de gemeenteraad vastgestelde Integraal Veiligheidsplan 2020-2023 (IVP) van Houten, zijn de visie, de doelstellingen en de prioriteiten op het gebied van veiligheid vastgesteld. Deze prioriteiten geven een duidelijk kader aan voor onze inwoners, de gemeentelijke organisatie en de samenwerkingspartners.
De prioriteiten uit het IVP werken we in een tweejaarlijks uitvoeringsplan (UVP) verder uit. In het UVP worden concrete acties en projecten benoemd en beschrijven we tevens de integrale inzet van onze partners. Het uitvoeringsplan (2022-2023) wordt vastgesteld door het college. De 3 prioriteiten in Houten zijn:
1. De Veilige Wijk
2. Aanpak georganiseerde ondermijnende criminaliteit
3. Zorg en veiligheid
Deze keuzes worden niet alleen gemaakt op grond van (objectieve) cijfers over veiligheid, maar ook op grond van (on)veiligheidsgevoelens bij burgers (veiligheidsbeleving). In het integraal Veiligheidsplan 2020-2023 (IVP) zijn de afwegingen en prioriteiten voor deze periode neergelegd.
De missie van de gemeente Houten luidt : ‘samen met de partners een integraal en op maat gesneden veiligheidsbeleid ontwikkelen én ten uitvoering brengen’. Veiligheidsbeleid is veelomvattend en vraagt om verantwoorde keuzes.
Naast de geprioriteerde veiligheidsthema’s, de aanpak en de doelstellingen benoemen we hieronder een aantal relevante trends en ontwikkelingen:
- De (bestrijding van) Covid-19
crisis heeft veel capaciteit gevraagd van het team Veiligheid, waardoor een gedeelte van de beleidsuitvoering van 2021 is doorgeschoven naar 2022. - De traditionele criminaliteit daalt al jaren. Onder invloed van de Covid-19 crisis en het nieuwe thuiswerken is deze dalende trend op onderdelen versterkt. Landelijk en ook in Houten is gedurende de Covid-19 pandemie sprake van een extra daling van het aantal woninginbraken en autokraken geweest. Na het versoepelen van de maatregelen zien we dat de criminaliteitscijfers weer toenemen naar het oude niveau.
- Het aantal meldingen jongerenoverlast en online criminaliteit (cybercrime) is fors toegenomen (Covid gerelateerd). Cybercriminaliteit is geen prioriteit in ons IVP, maar zal gezien de huidige trend wel worden opgenomen in het Uitvoeringsprogramma 2022-2023 als onderdeel van ‘De Veilige Wijk’.
Door het geven van voorlichting maken we inwoners alerter en beter weerbaar tegen de diverse vormen van cybercriminaliteit.
- We krijgen de georganiseerde ondermijnende criminaliteit in Houten steeds beter in beeld door het delen van informatie tussen interne en externe partners. Dit vergt een grote inspanning. We organiseren integrale controles (ook naar aanleiding van meldingen misdaad anoniem), informeren burgers over het herkennen van (signalen van) ondermijnende criminaliteit (zoals drugslabs) en maken duidelijk waar men dit kan melden (zie ook de campagne VREEMD). We zetten ons bestuurlijk instrumentarium maximaal in om deze vorm van criminaliteit aan te pakken. De gemeente Houten wordt op deze wijze minder aantrekkelijk voor criminelen en hun organisaties.
- Het aantal incidenten met kwetsbare personen neemt toe. Om die reden is een doortastende en integrale aanpak, waarbij we integraal afstemmen tussen het zorg- en veiligheidsdomein van groot belang. Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor het EropAf team dat in een vroeg stadium wordt ingeschakeld om inwoners te bezoeken waar zorgen over bestaan. Ook de gebiedsgerichte GGZ-teams en de bijbehorende korte lijnen zorgen voor een sneller en laagdrempeliger contact tussen professionals uit het zorgdomein en het veiligheidsdomein. We vragen ook aandacht voor het herkennen van en acteren op signalen van huiselijk geweld en geweld in afhankelijkheidsrelaties. Daarnaast werken we samen in een netwerk met onze partners binnen de lokale persoonsgerichte zorg- & veiligheidsoverleg en het jeugd & veiligheidsoverleg.
- Vanaf 2021 werkt de gemeente Houten met het PersoonsGerichteAanpak systeem, waardoor alle betrokken ketenpartners in een veilige digitale omgeving de relevante informatie voor een integrale aanpak kunnen delen.
- We verwachten meer zelfredzaamheid, samenredzaamheid, burgerkracht en maatschappelijke vitaliteit. Dit betekent dat de (brand)veiligheidsrisico’s kunnen toenemen doordat inwoners op hogere leeftijd langer thuis en zelfstandig wonen. Zij zijn relatief verminderd zelfredzaam. Vanuit veiligheidsperspectief is hier sprake van een paradox.
- Op het gebied van veiligheid werken wij samen met externe partners waaronder Stichting Veilig Houten.
- De verandering van het klimaat zorgt ervoor dat integraal gekeken moet worden naar de inrichting van de fysieke leefomgeving. Hitte- en droogteperioden, wateroverlast en de kans op een overstroming nemen als gevolg van de klimaatverandering toe. Gevolgbeperking op deze terreinen is landelijk een belangrijk aandachtspunt maar zeker ook binnen de lokale overheid. Op dit gebied werken wij samen met het Waterschap HDSR.
- De steeds sneller veranderende maatschappij zorgt voor andere (nieuwe) risico’s. De energietransitie waarin de omschakeling van fossiele brandstoffen (olie, aardgas, steenkolen) naar duurzame energie (zon, wind en aardwarmte) centraal staat, zorgt voor een ander gebruik van vervoersmiddelen en veranderingen in de mobiliteit. Dit leidt tot andere vraagstukken bij externe veiligheid, verkeersveiligheid en brandveiligheid.
- Het aantal verkeersdoden is al enige tijd stabiel na jarenlang te zijn gedaald. Het aantal gewonden in het verkeer neemt toe. Het landelijk verkeersveiligheidsbeleid is daarom aangepast. Na een jarenlange reactieve aanpak op basis van ongevallen is overgegaan op een proactieve, risico gestuurde aanpak. De belangrijkste risico’s worden in beeld gebracht en vooral waar ongevallen zich voordoen. Dat kunnen risico’s zijn in de infrastructuur of risico’s in het gedrag van verkeersdeelnemers. Op basis van de risico-analyse bepalen we welke maatregelen het meest effectief zijn om de verkeersveiligheid te bevorderen. Vanuit de landelijke, provinciale en regionale overheden wordt, in samenwerking met onder meer het nationaal wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek (SWOV), het risico-gestuurde verkeersbeleid verder vormgegeven.